bzaEe5. İran, Salı günü başkent Tahran'da düzenlenen bir fuarda yerli yapım savaş uçağı Kovsar'ı tanıttı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani uçak tanıtımının ardından yaptığı konuşmada Türkiye'ye de bir mesaj gönderdi. Ruhani, komşu ve dost ülkeler olarak Türkiye ile İran'ın savunma sanayisi alanında iş birliği yapabileceğini ve savaş uçağı üretebileceğini Savunma Endüstrisi Fuarı'nda gerçekleşen tanıtımda Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yi uçağın kokpitinde gösteren görüntüler de yer haber ajansı, dördüncü nesil savaş uçağının "ileri havacılık teknolojileri" ile donatıldığını ve çok amaçlı bir radarı olduğunu duyurdu. Ajans uçağın "yüzde 100 yerli" olduğunu da Devlet Televizyonu'nda canlı yayımlanan tanıtımda uçağın kalkışına ilişkin bir görüntü yer almadı. Ancak uçağın test uçuşuna ilişkin bazı görüntüler ülke medyasında internet sitesinde tanıtıma ilişkin fotoğraflar paylaşıldı."TÜRKİYE VE İRAN SAVUNMA SANAYİSİNDE İŞ BİRLİĞİ YAPABİLİR"İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, komşu ve dost ülkeler olarak Türkiye ile İran'ın savunma sanayisi alanında iş birliği yapabileceğini ve savaş uçağı üretebileceğini Tahran'da düzenlenen "Kevser" savaş jeti tanıtım toplantısında konuşan Ruhani, ABD yaptırımları ve komşu ülkelerle ilişkilere dair değerlendirmelerde bulundu. Savunma sanayisinde maliyeti düşük ve etki gücü yüksek silahlar üretmek istediklerini belirten Ruhani, İran olarak bu sahada gittikçe güçlendiklerini ifade etti. Komşu ve dost ülkelerden Türkiye ve Pakistan ile savunma alanında iş birliği yapabileceklerini vurgulayan İran Cumhurbaşkanı, bu ülkelerin birlikte çalışması durumunda savaş uçağı üretebileceklerini ve daha fazlasını da yapabilecek kapasitelerinin olduğunu kaydetti. ABD'nin Türkiye'ye yönelik yaptırımlarını eleştiren Ruhani, İran'ın komşu ülkelerle daha fazla iş birliğinden yana olduğunun altını çizdi. Ruhani ayrıca, ABD'nin dünyada "güvenilmez" bir devlet olduğunu savunarak, "ABD, İran'a saldırması durumunda maliyetinin kendileri için çok ağır olacağını çok iyi biliyor." dedi. Bu arada savaş jeti Kevser'de aviyonik ve yerli sistemlerin kullanıldığı, HUD göstergeler, çok amaçlı radarlar, akıllı harita okuma özelliklerinin olduğu ve çift kabinli üretildikleri açıklandı. RUHANİ CAYDIRICI OLMALIYIZCumhurbaşkanı Hasan Ruhani, tanıtım sonrası yaptığı konuşmada, "Bazıları askeri gücümüzü artırdığımızda, savaş istediğimiz sonucuna varıyor. Ama bu aslında barış arayışı, çünkü biz savaş istemiyoruz" şeklinde konuştu. Ruhani, kalıcı barış amacında istediklerini da belirterek, "Eğer caydırıcı olmazsak diğerlerine bu ülkeyi işgal konusunda yeşil ışık yakmış oluruz" 'Milli Muharip Uçak' üretimi kapsamında TAİ ve Türk Hava Kuvvetleri arasında ilk olarak 2011 yılında başlatılan çalışmalarda yeni bir aşamaya gelindi. Uçağın tek motorlu mu yoksa çift motorlu mu olacağı tartışma konusuydu. Daha uzun menzilli uçuş ve daha fazla silah yükü ile uçabilmesi açısından sonunda çift moturlu FX-1 modeli konsept üzerinde uzlaşmaya varıldığı ortaya çıktı. TAİ'nin yaptığı bir sunumda hedefleri ile birlikte anlatılan Milli Muharip Uçağı'nın son konsepti hizmete özel belgeler üzerinde de şekli ile İLK UÇUŞ TAİ'nin Milli Savaş Uçağı'nın ilk uçuşu ve projenin sonraki hedef safhalarını belirlediği sunumda FX-1 uçağı için 2013 ile 2023 yılları arası sistem geliştirme ve gösterim hedeflerinde tamamlanacağı belirtiliyor. Bu yıllar arasında konsept kararının verileceği ve 2023'ye kadar da teknolojik gelişimin sağlanacağı vurgulanıyor. Uçağın 2023'te ilk kez Türkiye semalarında uçması İKİ YIL SÜRECEK TAİ'nin gelişim safhalarına göre yaptığı planlamalara göre, FX-1 ilk kez uçtuktan sonra iki yıllık süreçte, yani 2025 yılına kadar test aşamalarından geçirilecek. Uçağın bu süre içerisinde manevra kalibiliyetlerine ve o günki füze ve hedef ve radar sistemlerine göre donanımları güncellenecek. Uçağın radar ve silah hedef sistemlerinin de tamamen milli olması Muharip uçağın test aşamasını geçmesinin ardından 2025 ile 2035 yılları arasında üretim bandına alınarak seri üretime geçilmesi planlanıyor. On yıllık süreç TAİ'nin planlamalarında üretim ve envantere giriş olarak planlandı. Seri üretime geçilen uçağın sonraki yıllarda 30 yıllık bir süreçte harekat ve destek açısından güçlendirilmesi FX-1'in sunumunu yaptıF-16'LARIN YERİNİ ALACAK İnsansız Hava Aracı ANKA, eğitim uçağı Hürkuş derken Türkiye'nin gelecek 10 yıldaki en önemli havacılık projesi 'Milli Muharip Uçak' olacak. Bu uçağın, Hava Kuvvetleri'nde 1988'den bu yana kullanılan F-16'ların yerini alması planlanıyor. Radara yakalanmayacak olan uçağın tasarımında bu nedenle silahların gövde içinde taşınması tercih J-14'ÜNE BENZİYOR Teknoloji ve tasarım alanında SaaB firmasından da destek alınan Milli Savaş Uçağı'nın çizf motorlu konseptinin Çin'in ürettiği J-14 uçağı ile benzerliği dikkat çekti. TAİ'nin ana konsept üzerinde belirlenen FX-1 modeli üzerinde bazı eklemeler ve çıkartmalar yapacağı ve milli savaş uçağının konseptinin son halinin verileceği belirtildi. Çitf motorlu uçağın üretim aşamasında da motor üretimi alanında Çin'den de destek alınmasının gündemde olduğu belirtildi. Kaynak Vatan Türk Hava Kuvvetleri Çin Halk Cumhuriyeti Türkiye Teknoloji Ekonomi Ekonomi Güncel Haberler Milli havacılığımız hızla gelişiyor. Milli otomobil ve yerli uçaktan sonra ilk milli savaş uçağınında konsepti belli oldu.. İki yıl önce üç farklı konsept üzerinde çalışmalarını sürdüren TAİ ve Hava Kuvvetleri sonunda çift motorlu uçakta karar kıldı. FX-1’in seri üretimi 2015’te başlıyor. 2023’te ilk uçuş TAİ’nin Milli Savaş Uçağı’nın ilk uçuşu ve projenin sonraki hedef safhalarını belirlediği sunumda FX-1 uçağı için 2013 ile 2023 yılları arası sistem geliştirme ve gösterim hedeflerinde tamamlanacağı belirtiliyor. Bu yıllar arasında konsept kararının verileceği ve 2023’ye kadar da teknolojik gelişimin sağlanacağı vurgulanıyor. Uçağın 2023’te ilk kez Türkiye semalarında uçması hedefleniyor. Testler iki yıl sürecek TAİ’nin gelişim safhalarına göre yaptığı planlamalara göre, FX-1 ilk kez uçtuktan sonra iki yıllık süreçte, yani 2025 yılına kadar test aşamalarından geçirilecek. Uçağın bu süre içerisinde manevra kalibiliyetlerine ve o günki füze ve hedef ve radar sistemlerine göre donanımları güncellenecek. Uçağın radar ve silah hedef sistemlerinin de tamamen milli olması planlanıyor. Milli Muharip uçağın test aşamasını geçmesinin ardından 2025 ile 2035 yılları arasında üretim bandına alınarak seri üretime geçilmesi planlanıyor. On yıllık süreç TAİ’nin planlamalarında üretim ve envantere giriş olarak planlandı. Seri üretime geçilen uçağın sonraki yıllarda 30 yıllık bir süreçte harekat ve destek açısından güçlendirilmesi bekleniyor. TAİ, FX-1’in sunumunu yaptı F-16’ların yerini alacak İnsansız Hava Aracı ANKA, eğitim uçağı Hürkuş derken Türkiye’nin gelecek 10 yıldaki en önemli havacılık projesi Milli Muharip Uçak’ olacak. Bu uçağın, Hava Kuvvetleri’nde 1988’den bu yana kullanılan F-16’ların yerini alması planlanıyor. Radara yakalanmayacak olan uçağın tasarımında bu nedenle silahların gövde içinde taşınması tercih edildi. Çin’in J-14’üne benziyor Teknoloji ve tasarım alanında SaaB firmasından da destek alınan Milli Savaş Uçağı’nın çizf motorlu konseptinin Çin’in ürettiği J-14 uçağı ile benzerliği dikkat çekti. TAİ’nin ana konsept üzerinde belirlenen FX-1 modeli üzerinde bazı eklemeler ve çıkartmalar yapacağı ve milli savaş uçağının konseptinin son halinin verileceği belirtildi. Çitf motorlu uçağın üretim aşamasında da motor üretimi alanında Çin’den de destek alınmasının gündemde olduğu belirtildi. Kaynak Vatan BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan başkanlığındaki Savunma Sanayi İcra Komitesi'nin SSİK 2010 yılında aldığı "yerli savaş uçağı üretimi" kararı doğrultusunda proje çalışmaları devam ediyor. Habertürk'ten Murat Gürgen'in haberine göre kavramsal tasarım aşaması için 20 milyon dolar bütçe ayrıldı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayi TUSAŞ TAI, TEI, Roketsan, Havelsan ve Aselsan'ın üretime katılacak şirketler olarak belirlenmesinin ardından Türkiye'nin "FX/TX" kod adı verilen ilk yerli savaş uçağını tasarlayacak "beyin takımı"nı oluşturacak 6 akademisyen ile de sözleşme imzalandı. Bir yetkilinin "Dünya çapında önemli bu tip projeler gizlilik içerisinde yürütülür" açıklaması kapsamında akademisyenlerin isimleri açıklanmadı. İŞTE O İSİMLERODTÜ, İTÜ ve TÜBİTAK Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nde görevli olan ve isimleri sır gibi saklanan akademisyenlerin isimlerine Habertürk ulaştı. İsimler ve uzmanlık alanları şöyle * Prof. Dr. Arif Ergin Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Aviyonik elektrik * Prof. Dr. Serkan Özgen ODTÜ Aerodinamik performans * Prof. Dr. Yavuz Yaman ODTÜ Yapısal ve malzeme * Prof. Dr. Altan Kayran ODTÜ Yapısal ve malzeme * Prof. Dr. Ahmet Şevketüçer ODTÜ Teknoloji geliştirme * Doç. Dr. Gökhan İnalhan İTÜ Aerodinamik performans Türkiye'nin ilk yerli savaş uçağı nasıl olacak? İşte ortaya çıkan bazı detaylar.. Yerli savaş uçağında dün de önemli bir adım daha atıldı. Savaş uçağı programı kapsamında yürütülecek 6 projeyi hayata geçirme görevi de Savunma Sanayi Müsteşarlığı ve İTÜ, ODTÜ, Bilkent Üniversiteleri arasında imzalanan sözleşme ile bu üç üniversiteye verildi. İlk yerli savaş uçağı tasarımında bazı ayrıntılar netleşti. Habertürk'te yer alan habere göre; * Yerli savaş uçağı 'hayalet' özelliğine sahip olacak, radarda görünmezlik zırhı taşıyacak. Gövdede bor katkılı kompozit malzeme kullanılarak uçağa "görünmezlik" özelliği sağlanması ilk seçenek. Bir diğer düşünce, bor elementinin uçak üzerinde daha geniş alanlarda kullanılması. Çünkü bor, hem hafif, hem dayanıklı hem de ısıya karşı direnci yüksek. Motor çevresinde ve gövdede bor kullanılması halinde uçak önemli bir güvenceye kavuşacak. * Hava Kuvvetleri ağırlıklı olarak tek pilotlu uçak üzerinde dursa da iki pilotlu tasarımlar da hazırlanıyor. İkinci pilotun, filodaki İHA'lara komuta edebileceği düşünülüyor. * Projede en fazla düşündüren konu 'motor'. Uçak motoru geliştirme süresi en az 30 yıl. Bu nedenle, ilk aşamada yabancı motor ile uçuşlara başlanması, zaman içerisinde yerli motorun geliştirilmesi hedefleniyor. Yabancı motor konusunda ABD'den General Electric ve Pratt &Whitney, Avrupa konsorsiyumundan Eurofighter ve Rus üreticilerle görüşülecek. * Hava Kuvvetleri'nin "tek motorlu olsun" görüşü doğrultusunda, ilk olarak Eurofighter seçeneğinin gündeme geleceği öğrenildi. Typhoon uçağındaki EJ-2000 motorundan daha güçlüsü talep edilecek. Radarın ise 'yerli' olmasına karar verilmesi halinde, 2020'ye kadar Türkiye'de geliştirilebileceği öngörülüyor. Nihai hedef yeni jetin 2030'da filoya katılması.

yerli savaş uçağı fx 1